ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΣΕ ΑΝΘΗΣΗ ΥΠΟ ΤΗ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ 9ος-10ος αι. μ.Χ

 ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ ΣΕ ΑΝΘΗΣΗ ΥΠΟ ΤΗ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ 9ος-10ος αι. μ.Χ

ΚΥΡΙΛΛΟΣ και ΜΕΘΟΔΙΟΣ

• Στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, υπάρχει διάσταση απόψεων στον τομέα της θρησκείας και διαφορές μεταξύ Πατριάρχη και Πάπα.
• Ωστόσο επιτυγχάνεται η επιβίωση του Ελληνικού πολιτισμού και μάλιστα η συγχώνευση του πολιτισμού της ανατολής με αυτόν της δύσης.
• Το 864 μ.Χ οι αδελφοί από τη Θεσσαλονίκη, Κύριλλος και Μεθόδιος εκχριστιανίζουν τους Σλάβους.
• Το 865 μ.Χ ο Βούλγαρος ηγεμόνας Βόρις Α’ βαφτίζεται χριστιανός και αποδέχεται την ηγεμονία του Βυζαντίου, όμως μερικά από τα παλιά Βουλγαρικά γένη εξεγείρονται εναντίον του με στόχο την παλινόρθωση της ειδωλολατρίας. Ο Βόρις σφαγιάζει τους 52 ηγέτες της εξέγερσης μαζί με τα παιδιά τους.
• Οι Βίκινγκ (Ρως) λεηλατούν και ερημώνουν τις πόλεις της Θράκης και πολιορκούν την Κωνσταντινούπολη.
• Το 866 μ.Χ ο Καίσαρας και θείος του αυτοκράτορα, μετά από συνομωσία του Μακεδόνα χωρικού Βασίλειου, που είχε καταφέρει να εισχωρήσει στην αυλή και να γίνει ευνοούμενος του αυτοκράτορα Μιχαήλ. Το ίδιο έτος ανακηρύσσεται συναυτοκράτορας.

• Το 867 μ.Χ, ο Βασίλειος δολοφονεί και το νόμιμο αυτοκράτορα Μιχαήλ και σφετερίζεται το θρόνο. Μ’ αυτόν τον τρόπο αρχίζει η δυναστεία των Μακεδόνων αυτοκρατόρων.

• Ο Βασίλειος επιχειρεί τη δικαιότερη κατανομή των φόρων, ελαφρύνοντας τους αγρότες και αναθεωρεί τον Ιουστινιανό κώδικα. Ταυτόχρονα βελτιώνεται και η ποιότητα της διοίκησης.
• Η αποκατάσταση των εικόνων από την εποχή της εικονομαχίας οδηγεί στην αναζωογόνηση της τέχνης και τη Μακεδονική αναγέννηση με κορυφαία της έκφραση τα ψηφιδωτά.
• Το 870 μ.Χ αποκαθιστά τη θρησκευτική ειρήνη εκθρονίζοντας τον πατριάρχη Φώτιο και επαναφέροντας τον Ιγνάντιο. Ομαλοποιεί πρόσκαιρα τις σχέσεις με την παπική εκκλησία.                                            
• Αυξάνει τις κτήσεις του Βυζαντίου, αλλά χάνει τη Μάλτα και τις Συρακούσες από τους Άραβες.
• Το 886 μ.Χ ο Βασίλειος σκοτώνεται κατά τη διάρκεια κυνηγιού και τον διαδέχεται ο γιος του Λέων ΣΤ’.
• Ο Λέων έρχεται σε ρήξη με τον κλήρο και τον πατριάρχη ειδικότερα λόγω των πολλών γάμων που σύναψε, ενώ η εκκλησία επέτρεπε ένα μόνο.
• Το 894 μ.Χ ο Βούλγαρος ηγεμόνας Συμεών βαδίζει εναντίον της Κωνσταντινούπολης, αλλά τον αναχαιτίζουν οι σύμμαχοι του Βυζαντίου Μαγυάροι. Στη συνέχεια οι Βούλγαροι σε συμμαχία με τους Πετσενέγγους εκδιώκουν τους Μαγυάρους και το 896 μ.Χ καταφέρνουν να αποσπάσουν ετήσιο φόρο από την πολιορκημένη Κωνσταντινούπολη.
• Το 902 μ.Χ πέφτει η Ταορμίνα που αποτελούσε το τελευταίο Βυζαντινό οχυρό και έτσι όλη η Σικελία περιέρχεται στους Άραβες.
• Το 904 μ.Χ οι Άραβες λεηλατούν τη Θεσσαλονίκη κι όταν αποσύρονται, ο Λέων για να αποφύγει την κατάληψη της πόλης από τους Βούλγαρους τους παραχωρεί εδάφη στη νότια Μακεδονία και την Αλβανία. Έτσι επέρχεται η ένωση όλων των Σλαβονικών φύλων υπό το Συμεών.
• Ο Λέων ανασυγκροτεί το στρατό και το στόλο αλλά μετά τις πρώτες επιτυχίες εναντίον των Αράβων σε Συρία και Κύπρο, αναγκάζεται να συνάψει εμπορικές συμφωνίες με τους Ρώσους, των οποίων ο στόλος υπό τον Όλεγκ είχε φτάσει έξω από την Κωνσταντινούπολη.
• Το 911 μ.Χ ο Βυζαντινός στόλος συντρίβεται από τους Άραβες.
• Το 912 μ.Χ ο Λέων ΣΤ’ πεθαίνει.

• Ο Λέων ΣΤ’ αποπερατώνει την «Εξηκοντάβιβλο», δηλαδή την κωδικοποίηση σε 60 βιβλία των νομοθετημάτων που είχε αρχίσει ο πατέρας του. Μαζί με κάποια εγχειρίδια που είχε εκδώσει ο Βασίλειος έγιναν γνωστά ως βασιλικά και αποτέλεσαν το κύριο σώμα της νομοθεσίας και βάση για μεταγενέστερα νομικά συστήματα όπως ο Ναπολεόντειος κώδικας της Γαλλίας.

ΡΩΜΑΝΟΣ ΛΕΚΑΠΗΝΟΣ

• Ακολουθούν δεκαετίες έντασης και διεκδικήσεων του θρόνου, κατά τις οποίες η Μακεδονική δυναστεία υπήρχε μόνο κατ’ όνομα.
• Το 917 μ.Χ οι Βούλγαροι νικούν τους Βυζαντινούς στη μάχη του Αχελώου.
• Το 919 μ.Χ ο Ρωμανός Λεκαπηνός παντρεύει την κόρη του με τον διάδοχο Κωνσταντίνο Ζ’ καιανακηρύσσεται συναυτοκράτορας.

• Το 927 μ.Χ ο Συμεών των βουλγάρων πεθαίνει και ο γιος του Πέτρος συνάπτει ειρήνη 40 ετών με το Βυζάντιο.
• Στο εσωτερικό, οι γαιοκτήμονες και οι επαρχιακοί διοικητές έχουν γίνει πανίσχυροι, κερδίζοντας τους κλήρους μικροκαλλιεργητών.
• Ο Ρωμανός συνειδητοποιώντας πως οι αγρότες αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της αυτοκρατορίας φροντίζει ώστε να μπορέσουν να ξαναγοράσουν τους κλήρους τους. Επίσης χτίζει νοσοκομεία, μοιράζει τρόφιμα στους φτωχούς σε περιόδους πείνας, κατασκευάζει δημόσια έργα.
• Το 944 μ.Χ ο Ρωμανός ανατρέπεται.

• Το 945 μ.Χ στο θρόνο ανέρχεται ο Κωνσταντίνος Ζ’, ο οποίος γίνεται προστάτης των τεχνών και   συγκεντρώνει έργα των πιο μεγάλων λόγιων.

• Το 959 μ.Χ ο Κωνσταντίνος Ζ’ πεθαίνει και την εξουσία ασκούν αλληλοδιαδεχόμενοι στρατιωτικοί ηγέτες.
• Ωστόσο στην οικονομική πολιτική ευνοεί τους μεγαλογαιοκτήμονες εις βάρος των φτωχών.
• Έρχεται σε ρήξη με την εκκλησία, κατασχέτει τη γη της και εξορίζει τους μοναχούς εκτός της πόλης.
• Το 969 μ.Χ καταλαμβάνει την Αντιόχεια και ένα τμήμα της Συρίας. Ακολουθεί η δολοφονία του από τονΙωάννη Τσιμισκή.

• Τα έτη 960-961 μ.Χ ο Νικηφόρος Φωκάς ανακτά την Κρήτη από τους Άραβες και στη συνέχεια καταστρέφει τον Αραβικό στρατό στα ανατολικά της αυτοκρατορίας. Κατόπιν ιδιοποιείται το θρόνο και τη χήρα του Ρωμανού.

• Το 988 μ.Χ ο γιος του Ρωμανού, Βασίλειος συντρίβει την εξέγερση του Βάρδα Φωκά με την βοήθεια των Ρώσων.

• Με τη συμμαχία του με τους Ρώσους η ορθόδοξη εκκλησία επεκτείνεται.
• Το 1014 μ.Χ συντρίβει τον στρατό των Βούλγαρων και τυφλώνει 14.000 αιχμαλώτους (ανά 100 άτομα άφησε έναν μονόφθαλμο για να μπορούν να επιστρέψουν πίσω). Ο βασιλιάς των Βούλγαρων Σαμουήλ, σοκαρισμένος πεθαίνει δύο μέρες μετά το περιστατικό. Ωστόσο όταν οι Βούλγαροι υποτάσσονται ο Βασίλειος τους κυβερνά με μετριοπάθεια. Έτσι όλη η Βαλκανική χερσόνησος γίνεται Βυζαντινή.
• Στη συνέχεια επεκτείνει την αυτοκρατορία από την Αδριατική ως τον Καύκασο και από το Δούναβη ως τον Ευφράτη.
• Το 1025 μ.Χ ο Βασίλειος πεθαίνει. Μετά το θάνατό του η δυναστεία φθίνει και το Βυζάντιο στους αιώνες που θα ακολουθήσουν δε θα βρει ποτέ την παλιά του λάμψη.

  

  ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ

Συμπεράσματα:

1. Σε αυτήν την περίοδο που σημαδεύεται από την άνοδο της δυναστείας των Μακεδόνων αυτοκρατόρων στο θρόνο το Βυζάντιο γνωρίζει νέα ανάκαμψη, που μεταφράζεται τόσο με την γεωγραφική του επέκταση όσο και με την νέα άνθηση των τεχνών, μετά την αποκατάσταση των εικόνων.
2. Στο πνευματικό επίπεδο, οι Κύριλλος και Μεθόδιος εκχριστιανίζουν τους Βούλγαρους και δημιουργούν το πρώτο σλάβικο αλφάβητο με βάση το ελληνικό. Επίσης, ο ελληνικός πολιτισμός επιβιώνει και μάλιστα έχουμε συγχώνευση του πολιτισμού της δύσης με αυτόν της ανατολής.
3. Στο δίκαιο έχουμε την σύνταξη της «Εξηκοντάβιβλου» από τον Λέων Στ’, που αποτελούσε τροποποίηση του Ιουστινιανού κώδικα και έργα του πατέρα του Βασίλειου. Το έργο αυτό θα αποτελέσει αργότερα τη βάση για τη δημιουργία νομικών συστημάτων στη δύση, όπως στη Γαλλία του Ναπολέοντα.

ΠΗΓΗ: TIME LIFE BOOKS/ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ