ΟΙ ΝΟΡΜΑΝΔΟΙ ΠΡΟΕΛΑΥΝΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ 11ος αι. μ.Χ

 Η ΕΠΕΛΑΣΗ ΤΩΝ ΝΟΡΜΑΝΔΩΝ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ 11ος αι. μ.Χ

• 

  ΚΑΣΤΡΟ ΝΟΡΜΑΝΔΙΑ

  Το 1.061 μ.Χ, 2.000 Νορμανδοί ιππότες, καταλαμβάνουν από τους Σαρακηνούς τη Σικελία. Αυτό επιφέρει τη δημιουργία της πιο ισχυρής μοναρχίας στην Ευρώπη και την εμφάνιση του πιο φωτισμένου βασιλείου του μεσαίωνα. Για πρώτη και τελευταία φορά, οι 3 μεγάλοι μεσογειακοί πολιτισμοί: λατινικός, ελληνικός και αραβικός άνθισαν με σχετική ειρήνη και αρμονία.
• Στο τέλος του αιώνα (1.098 μ.Χ), ο γιος του κατακτητή της Σικελίας επεκτείνει τις κατακτήσεις ως τις ακτές της Ανατολής και ιδρύει το πριγκιπάτο της Αντιόχειας. Η πράξη αυτή αποτέλεσε έναν από τους πρώτους καρπούς της νικηφόρας Α’ σταυροφορίας.
• Το 1.066 μ.Χ, 700 πλοία υπό το Δούκα της Νορμανδίας Γουλιέλμο, αποβιβάζουν 7.000 Νορμανδούς

  

  ΓΟΥΛΙΕΛΜΟΣ Α' ΤΗΣ ΝΟΡΜΑΝΔΙΑΣ

  (απογόνους των Βίκινγκ) στην Αγγλία. Αυτοί μέσα σε τρία χρόνια κατακτούν όλο το βασίλειο και επιβάλουν νέα άρχουσα τάξη σε εκκλησία και κράτος. Έτσι επέδρασαν στη διακυβέρνηση και το δίκαιο του έθνους, ενίσχυσαν τη μοναρχία, αναζωογόνησαν την εκκλησία, ανέγειραν επιβλητικούς καθεδρικούς ναούς και πύργους και τελικά απέκοψαν τους μακροχρόνιους αλλά δύσκολους δεσμούς της Αγγλίας με τη Σκανδιναβία, απ’ την οποία προέρχονταν η δυναστεία που είχε βασιλέψει για μια μικρή περίοδο τη χώρα, υπό το Δανό βασιλιά Κανούτο. Η νορμανδική κατάκτηση σημάδεψε τη γέννηση μιας νέας Αγγλίας.
• Το νεοσύστατο δουκάτο της Νορμανδίας στη βόρειο Γαλλία, έγινε μέσα σε τρεις γενιές το ισχυρότερο της χώρας. Οι Νορμανδοί υιοθέτησαν τους θεσμούς και τα συστήματα που βρήκαν και κατόπιν τα τροποποίησαν, τα ενίσχυσαν και τα βελτίωσαν.
• Οι Νορμανδοί παντρεύτηκαν γυναίκες των Φράγκων και υιοθετούν τη γλώσσα τους, έτσι μέσα σε ένα αιώνα η Νορβηγική γλώσσα σβήνει, αφήνοντας μονάχα μια τοπική διάλεκτο.
• Υιοθέτησαν τη χριστιανική θρησκεία και αναζωογόνησαν τη την εκκλησία, ανεγείροντας καθεδρικούς ναούς και αβαεία. Επίσης στα μοναστήρια, ίδρυσαν σχολεία και αναζωογόνησαν τη μάθηση.
• Μελέτησαν τις χερσαίες στρατιωτικές μεθόδους των Φράγκων και δημιούργησαν μιαν ακαταμάχητη δύναμη ιπποτών, που με τον καιρό διαμορφώθηκαν σε κοινωνική ελίτ.
• Εφάρμοσαν το σύστημα της πρωτοτοκίας, κατά το οποίο ο πρώτος γιος κληρονομεί την περιουσία του πατέρα.
• Θεωρητικά τα εδάφη άνηκαν στο Δούκα, αλλά οι βαρόνοι, οι επίσκοποι και τα μοναστήρια είχαν δικαίωμα στο τιμάριο τους, υπό την προϋπόθεση συντήρησης ειδικού αριθμού ιπποτών. Έτσι διαμορφώνεται μιαν αριστοκρατία που εξυπηρετεί τα συμφέροντα του δούκα.
• Στην υπόλοιπη Γαλλία υπήρχε παρόμοια φεουδαλική οργάνωση, αλλά στη Νορμανδία το σύστημα υπερείχε των άλλων. Έτσι ο δούκας διατηρεί το μεγαλύτερο στρατό στο δουκάτο, μονοπωλεί την κοπή των νομισμάτων και των εμπορικών τελών. Διορίζονται υποκόμητες για να εξασφαλίσουν τα δικαιώματά του, να εισπράττουν τα έσοδα και να διατηρούν το νόμο και την τάξη. Οι Νορμανδοί δούκες ασκούσαν τον αυστηρότερο έλεγχο στους υπηκόους τους σε σχέση με τους άλλους ηγεμόνες της δυτικής Ευρώπης.
• Ο Γουλιέλμος, νόθος γιος του προηγούμενου βαρόνου Ροβέρτου Α’, αντιμετωπίζει προβλήματα διαδοχής και επιβιώνει με την υποστήριξη ορισμένων βαρόνων.
• Το 1.047 μ.Χ συντρίβει το στρατό του ξαδέλφου του Γκυ της Βουργουνδίας, που είχε αξιώσεις για το θρόνο.
• Το 1.054 &1.058 μ.Χ, ο παλιός σύμμαχος του Γουλιέλμου, βασιλιάς Ερρίκος ανησυχώντας για την αυξανόμενη δύναμή του, εισβάλει στη Νορμανδία, αλλά γνωρίζει ήττες με βαριές απώλειες.
• Το1.063 μ.Χ, ο Γουλιέλμος κατακτά την κομητεία του Μουίν και το 1.065 μ.Χ το δουκάτο της Βρετάνης, έτσι γίνεται ο ισχυρότερος ηγεμόνας ολόκληρης της βόρειας Γαλλίας.
• Αποτελεί θερμό υποστηρικτή της εκκλησίας την οποία αναζωογονεί και τα χρόνια της ηγεμονίας του το δουκάτο ευημερεί.

ΑΓΓΛΙΑ

• Το 1.051 μ.Χ, ο βασιλιάς της Αγγλίας Εδουάρδος, ορίζει διάδοχό του τον Γουλιέλμο, αλλά ο κόμης του Γουέσσεξ Χάρολντ, μετά το θάνατο του βασιλιά και με την υποστήριξη του βασιλικού συμβουλίου στέφεται βασιλιάς της Αγγλίας.

• 

  ΠΑΠΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Β'

  Ο Γουλιέλμος εξασφαλίζει την υποστήριξη του πάπα Αλέξανδρου Β’ και πολλών εθελοντών ιπποτών, που έφτασαν στη Νορμανδία απ’ όλα τα πριγκιπάτα της βόρειας Γαλλίας για να ενταχθούν στο στρατό του. Έτσι συγκροτεί έναν πειθαρχημένο στρατό από ντόπιους και ξένους, ενώ παράλληλα ναυπηγεί στόλο. Από την πλευρά του ο Χάρολντ συγκεντρώνει το μεγαλύτερο στρατό και στόλο που είχε μέχρι τότε η Αγγλία, από το επίλεκτο σώμα των σωματοφυλάκων και μια εθνική πολιτοφυλακή, ενώ ο στόλος του αποτελούνταν από επιταγμένα εμπορικά πλοία.
• Ο βασιλιάς της Νορβηγίας Χάραλντ ο σκληρός εισβάλει στη βορειοανατολική Αγγλία, λεηλατεί την ύπαιθρο και εισβάλει στην Υόρκη. Ωστόσο οι Άγγλοι νικούν το στρατό του και φονεύουν τον ίδιο. Το γεγονός αυτό όμως έδωσε στους Νορμανδούς την ευκαιρία να αποβιβαστούν στη νότια Αγγλία, στο Πέβεναν, χωρίς απώλειες. Έτσι οι Νορμανδοί κατατροπώνουν ισάριθμο στρατό Αγγλοσαξόνων και φονεύουν τον Χάρολντ. Κατόπιν ο Γουλιέλμος καταβάλει κάθε αντίσταση στην υπόλοιπη Αγγλία μέσα στα επόμενα 5 χρόνια και στη συνέχεια αφήνει τη διακυβέρνηση του νησιού σε αντιβασιλείς.
• Ως το 1.086 μ.Χ, υπήρχαν μόνο δύο Αγγλοσάξονες μεγάλοι γαιοκτήμονες και το 8% της χώρας βρίσκονταν υπό αγγλική ιδιοκτησία. Στην εκκλησία μόνο μία από τις 14 επισκοπές βρίσκονταν σε σαξονικά χέρια και μόνο 3 αββάδες ήταν ντόπιοι. Έτσι δημιουργείται μια νέα ξένη άρχουσα τάξη και 1.500.000 Άγγλοι ήταν υποδουλωμένοι από 10.000 Νορμανδούς, Γάλλους και Φλαμανδούς.
• Το 1.087 μ.Χ ο Γουλιέλμος πεθαίνει και κληροδοτεί το δουκάτο της Νορμανδίας στο νόθο γιο του Ροβέρτο και την Αγγλία στο 2ο γιο του Γουλιέλμο. Αν και οι 2 δεκαετίες βασιλείας του Γουλιέλμου ήταν καταστροφικές για τον αγγλικό λαό, μακροπρόθεσμα οι Νορμανδοί πρόσφεραν πολλά στη χώρα: η αγγλική γλώσσα πλουτίστηκε από την επαφή της με τη γαλλική, η αρχιτεκτονική βελτιώθηκε και επήλθε μια νέα ενότητα που πρόσφερε ασφάλεια από περιφερειακές εξεγέρσεις και επιδρομές. Το φεουδαλικό σύστημα της Νορμανδίας μεταφέρθηκε στην Αγγλία και διευρύνθηκε, έτσι ώστε η Αγγλία έγινε το πιο ενωμένο και ισχυρό κράτος στον κόσμο της λατινικής χριστιανοσύνης.

ΙΤΑΛΙΑ

• Η εμφάνιση των Νορμανδών στη νότιο Ιταλία επέκτεινε και διεύρυνε το χάσμα μεταξύ Ρώμης και Κωνσταντινούπολης
• Στις αρχές του 11ου μ.Χ αιώνα, η Ιταλία ήταν διαιρεμένη σε 4 τομείς:
• Το 1.053 μ.Χ, νικούν τον παπικό στρατό του Λέοντα Θ’, στα Απέννινα όρη και εδραιώνουν την παρουσία τους στη βόρειο Ιταλία.
• Στο νότο πολλοί Νορμανδοί πολεμούσαν σαν μισθοφόροι.
• Το 1.058 μ.Χ η νορμανδική Καλαβρία εξεγείρεται και ο ηγέτης Ροβέρτος ζητάει τη βοήθεια του αδελφού του Ρογήρου και μαζί συντρίβουν την εξέγερση. Σ’ αυτό το στάδιο οι Νορμανδοί ελέγχουν όλη σχεδόν τη νότιο Ιταλία.
• Το 1.059 μ.Χ, ο πάπας Νικόλαος Β’ αναγνωρίζει το Ριχάρδο ως πρίγκιπα της Καπούης και απονέμει στο Ροβέρτο Γυϊστάρδο τα δουκάτα Απουλίας και Καλαβρίας, ενώ ταυτόχρονα του προσφέρει και το δουκάτο της Σικελίας στο οποίο όμως ο πάπας δεν είχε καμία εξουσία. Σε ανταπόδοση, οι Νορμανδοί ορκίζονται νομιμοφροσύνη στο πρόσωπο του. Κατόπιν, ο Ροβέρτος και ο Ρογήρος καταλαμβάνουν την πρωτεύουσα της Βυζαντινής Καλαβρίας, Ρήγιο και τη Μεσσήνη, στη συνέχεια καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της βόρειας Σικελίας.
• Το 1.071 μ.Χ ο δούκας Ροβέρτος καταλαμβάνει το βυζαντινό Μπάρι και στη συνέχεια μαζί με τον αδελφό του Ρογήρο, την πρωτεύουσα της Σικελίας Παλέρμο.
• Το 1.085 μ.Χ, ο Ροβέρτος Ώτβιλ πεθαίνει σε εκστρατεία εναντίον του Βυζαντίου, ενώ τυφοειδής πυρετός αποδεκατίζει το στρατό του.
• Ο Ρογήρος ολοκληρώνει την κατάκτηση της Σικελίας. Αναγνώρισε την αραβική ως επίσημη γλώσσα, άφησε αρκετούς Άραβες διοικητές στις θέσεις τους και τους επέτρεψε να ασκούν ισλαμική δικαιοσύνη.
• Το 1.101 μ.Χ, ο Ρογήρος πεθαίνει έχοντας επιτύχει πολιτική σταθερότητα και αυξανόμενη ευημερία στη χώρα των Λατίνων, των Ελλήνων και των μουσουλμάνων.
• Εξάλλου, οι Νορμανδοί πρωτοστάτησαν στη διεξαγωγή της Α’ σταυροφορίας και ο κόμης Βοημούνδος, όταν κυριεύτηκε η Αντιόχεια το 1.098 μ.Χ, εκλέχτηκε ηγεμόνας της. Το ανεξάρτητο πριγκιπάτο του επέζησε για 170 χρόνια.
• Τον 11ο μ.Χ αιώνα, οι Νορμανδοί δημιούργησαν μια κομματιαστή αυτοκρατορία, που συνδέονταν με

  

  ΝΟΡΜΑΝΔΟΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΩ ΙΤΑΛΙΑ-ΚΑΣΤΡΟ

  οικογενειακούς και εθνικούς δεσμούς παρά με ενιαία πολιτική διοίκηση. Υπήρξαν οι τελειότεροι Ευρωπαίοι στρατιώτες της εποχής. Αν και δεν υπήρξαν καινοτόμοι, είχαν την ικανότητα προσαρμογής όπως και αυτή της μίμησης. Επειδή πολιτιστικά πήραν περισσότερα απ’ αυτά που πρόσφεραν, άλλαξαν το χαρακτήρα της Ευρώπης, αλλά έπειτα εξαφανίστηκαν ως ξεχωριστός λαός.

1. Βορράς: Υπό την ηγεμονία των Γερμανών αυτοκρατόρων.
2. Κέντρο: Παπικά κράτη που τα εδάφη του εκτείνονται από την Ρώμη ως την Ραβέννα.
3. Νότος: Λομβαρδοί και Έλληνες που τα εδάφη τους αποτελούσαν τμήμα του Βυζαντίου.
4. Σικελία: Υπό την κυριαρχία των Αράβων.

Συμπεράσματα:

1. Η σύσταση του δουκάτου της Νορμανδίας στη βόρειο Γαλλία θα επιφέρει αρκετές επιπτώσεις στην περιοχή της δυτικής Ευρώπης αλλά θα πρωτοστατήσει κιόλας στις σταυροφορίες στην Ανατολή.
2. Αγγλία: Η κατάκτησή της από το Γουλιέλμο, αρχικά θα επιφέρει δεινά στη χώρα. Μακροπρόθεσμα όμως θα βοηθήσει ώστε η Αγγλία να αναδειχτεί σαν το πιο σταθερό κράτος της δύσης, η γλώσσα του θα εμπλουτιστεί από τη γαλλική και η αρχιτεκτονική θα βελτιωθεί.
3. Γαλλία: Μέσα σε τρεις γενιές η Νορμανδία θα αναδειχτεί στο πιο ισχυρό δουκάτο της Γαλλίας, ενώ οι Νορμανδοί θα επηρεαστούν από τον πολιτισμό που βρήκαν σε βαθμό αφομοίωσης.
4. Ιταλία: Οι κατακτήσεις των Νορμανδών θα φέρουν για πρώτη και τελευταία φορά σε μια σχετικά ειρηνική συνύπαρξη τον ελληνικό, τον αραβικό και τον λατινικό. Ωστόσο η παρουσία τους διεύρυνε το χάσμα μεταξύ καθολικισμού και ορθοδοξίας.
5. Πολιτισμικά, οι Νορμανδοί επέδειξαν μεγάλη προσαρμοστικότητα. Αυτό όμως είχε σαν αποτέλεσμα, να αλλάξουν μεν το χαρακτήρα της Ευρώπης, αλλά κατόπιν να εξαφανιστούν ως ξεχωριστή οντότητα.