Η ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΦΥΛΩΝ ΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ-ΣΕΛΤΖΟΥΚΟΙ 11ος αι. μ.Χ.

Η ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΦΥΛΩΝ ΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ-ΣΕΛΤΖΟΥΚΟΙ 11ος αι. μ.Χ.

• Οι Σελτζούκοι Τούρκοι, αποτελούσαν φύλο που εμφανίστηκε από την κεντρική Ασία προς τα δυτικά εδάφη της Ασίας. Το 1.071 συντρίβουν το Βυζαντινό στρατό, στη μάχη του Ματζικέρτ και εγκαθίστανται στην Μικρά Ασία. Αργότερα επεκτάθηκαν από τη Μεσόγειο έως τις Ινδίες,καταλαμβάνοντας το μεγαλύτερο μέρος των μουσουλμανικών εδαφών στην Ασία.
• Αποτελέσματα του παραπάνω γεγονότος υπήρξαν:
• Στη διοίκηση χρησιμοποίησαν Πέρσες, οι οποίοι διέδωσαν τον πολιτισμό και τη γλώσσα τους.
• Πρόγονοι τους υπήρξαν οι Ογκούζοι, που λεηλατούσαν πόλεις. Στο θρήσκευμα ήταν ανιμιστές. Ενώ,είχαν αυστηρό ηθικό κώδικα. Οι σεξουαλικές παρεκτροπές τιμωρούνταν αυστηρά με τεμαχισμό.
• Στο τέλος του 10ου μ.Χ αιώνα, οι Σελτζούκοι ασπάστηκαν τον ισλαμισμό και κατά τη μετακίνησή τους στο Ιράν τους ακολούθησαν κι άλλα φύλα Ογκούζων. Από τις κύριες απειλές τους υπήρξαν οι Τουρκομάνοι, που ήταν μουσουλμάνοι στρατιώτες τούρκικης καταγωγής.
• Ο Σελτζούκ οδηγεί το λαό του στην Υπεροξιάνη.                   
• Το 1.035 μ.Χ, 10.000 Σελτζούκοι ιππείς, υπό την ηγεσία των Τσαγρί βέη και Τογρούλ βέη, περνούν τον Ωξό ποταμό και υποτάσσουν τους αυτόχθονες λαούς με τη βία και την προπαγάνδα πως ήταν υπερασπιστές του σουνίτικου Ισλάμ.
• Το 1.037 μ.Χ, η πρωτεύουσα του Χορασάν, Νισακούρκ και η Μορβ πέφτουν στα χέρια των Σελτζούκων, κατόπιν καταλαμβάνουν όλο το ιρανικό οροπέδιο.
• Το 1.055 μ.Χ, ο Τοργούλ βέη καταλαμβάνει την πρωτεύουσα των Αβασσιδών, Βαγδάτη και ορκίζεται υποταγή στον χαλίφη του Ισλάμ με αντάλλαγμα τον τίτλο του Σουλτάνου.
• Το 1.063 μ.Χ, ο Τοργούλ βέη πεθαίνει χωρίς να αφήσει κληρονόμους. Στην μάχη της διαδοχής επικρατεί ο Αρπ Αρσλάν, ο οποίος υπήρξε ανιψιός του και γιος του Τσαγρί βέη. Έτσι οι δυνάμεις των Σελτζούκων ενώθηκαν υπό έναν ηγέτη.
• Η οικονομική δύναμη της αυτοκρατορίας βασίζονταν σε Άραβες και Πέρσες καλλιεργητές, ενώ η στρατιωτική σε νομάδες που παρείχαν νομιμοφροσύνη με την προοπτική της λεηλασίας.
• Το 1.064 μ.Χ καταλαμβάνει την αρχαία πρωτεύουσα της Αρμενίας, Ανί.
• Ωστόσο, όταν ο Αρπ Αρσλάν εκστρατεύει εναντίον της Αιγύπτου, ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ρωμανός ο

  

  ΡΩΜΑΝΟΣ Ο ΔΙΟΓΕΝΗΣ

  Διογένης, προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία και με μισθοφορικά στρατεύματα επιχειρεί να ανακτήσει τα αρμενικά εδάφη. Όμως οι Σελτζούκοι συντρίβουν τους βυζαντινούς στη μάχη του Ματζικέρτ (1.071) και συλλαμβάνουν τον αυτοκράτορα, όταν η οπισθοφυλακή των βυζαντινών υπό τον προδότη και ανταγωνιστή του Ρωμανού, Ανδρόνικο Δούκα υποχωρεί.
• Ο Αρπ Αρσλάν, φέρεται γενναιόψυχα στο Ρωμανό και τον απελευθερώνει έναντι λύτρων, επίσης επισφραγίζει συμμαχία με τους βυζαντινούς.
• Στην Κωνσταντινούπολη, ο Μιχαήλ Δούκας εκμεταλλεύεται την αστάθεια, αυτοανακηρύσσεται αυτοκράτορας και τυφλώνει τον Ρωμανό. Μετά το γεγονός αυτό ο Αρπ Αρσλάν ακυρώνει τη συμμαχία.
• Το 1.072 μ.Χ ο Αρπ Αρσλάν δολοφονείται.
• Το αμυντικό σύστημα των βυζαντινών συνόρων καταρρέει και στην περιοχή επικρατεί αναρχία και επιδρομές Τουρκομάνων.
• Οι Σελτζούκοι δέχονται Πέρσικες, Αραβικές και Βυζαντινές επιρροές.
• Ο βεζίρης προσπαθεί να δημιουργήσει συγκεντρωτική κυβέρνηση. Υπό τους Μαλίχ Σαχ και Νιζάμ αλ Μουλκ οι Σελτζούκοι φτάνουν στο απόγειό τους. Η εξουσία του αυτοκράτορα αναγνωρίζεται από Μέκκα και Μεδίνα.
• 1.086 μ.Χ, αποκτά μεγάλο μέρος της Συρίας από τον εξεγερμένο Σουλεϊμάν.
• Ο Μαλίχ Σαχ επιχειρεί να ελέγξει τους Τουρκομάνους στρατιώτες, συγκροτώντας στρατιωτική δύναμη από δούλους (Μαμελούκους), οι οποίοι μετά τον προσηλυτισμό τους γίνονταν απελεύθεροι και μπορούσαν να καταλαμβάνουν υψηλά αξιώματα.
• Το εμπόριο βελτιώνεται, η διοίκηση περνά στα χέρια μορφωμένων Περσών, υπό την ενθάρρυνση του βεζίρη.
• Από τις πιο λαμπρές προσωπικότητες της εποχής αποτελούσε ο ποιητής και επιστήμονας Ομάρ Καγιάμ.  
• Ιδρύονται ιεροδιδασκαλεία σε χωρίς προηγούμενο κλίμακα για την διάδοση της σουνίτικης πίστης. Έτσι καταφέρεται πλήγμα στον σιιτισμό που είχαν υιοθετήσει οι Φατιμίδες της Αιγύπτου.
• Ο φιλόσοφος αλ Γαζάλι εισάγει τον σουφισμό – μυστικιστικό κλάδο του Ισλάμ.
• Ο σιίτης Χασάν – Σαμπάχ διακόπτει τους δεσμούς του με τους Φατιμίδες και ιδρύει ένα νέο εσωτερικό τάγμα, με στόχο την εξαπόλυση τρομοκρατίας εναντίον των σουνιτών Σελτζούκων. Το 1.090 μ.Χ οι Ασασίνοι καταλαμβάνουν το φρούριο Αλαμούτ.
• Το 1.092 δολοφονούν τον Νιζάμ αλ Μουλκ και με το θάνατό του η αυτοκρατορία κατακερματίζεται σε αυτόνομα πριγκιπάτου δεν κυβερνιόνταν όλα από Τούρκους. Έτσι οι Αβασσίδες χαλίφες της Βαγδάτης αποκτούν πολιτικό κύρος, στρέφοντας τον ένα διεκδικητή εναντίον του άλλου.
• Το 1.194 μ.Χ σκοτώνεται σε μάχη ο τελευταίος Σελτζούκος ηγεμόνας του Ιράν.
• Ωστόσο, το σουλτανάτο του Σουλεϊμάν επιβιώνει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, υπό τους διαδόχους του και στο μεγαλύτερο μέρος του 12ου αιώνα θα προβάλουν λυσσαλέα αντίσταση στους σταυροφόρους.
• Τον 13ο μ.Χ αιώνα, τα εδάφη των Σελτζούκων κατακτώνται από τους Μογγόλους, αλλά οι Τούρκοι έχουν εδραιωθεί στην περιοχή.
• Η αυτοκρατορία του Αρπ Αρσλάν περιελάμβανε όλο σχεδόν το Ιράν και το Ιράκ.
• Το 1.078 μ.Χ ο Σουλεϊμάν, με τη βοήθεια διεκδικητών του βυζαντινού θρόνου, ανακηρύσσεται σουλτάνος, αναγνωρίζοντας τυπικά την ηγεμονία του γιου του Αρπ Ασλάν, Μαλίκ Σαχ.
• Στην ουσία ο Μαλίχ Σαχ κυβερνούσε υπό την επιρροή του βεζίρη Νιζάμ αλ Μουλκ.

1. Το άνοιγμα διαδρόμου για την μετέπειτα εισβολή των Οθωμανών στην Ευρώπη.
2. Αφορμή για συνένωση και αντεπίθεση της χριστιανικής δύσης, με τις σταυροφορίες.
3. Επιφέρουν πλήγμα στην υπόθεση των Σιιτών, που εκείνη την εποχή ήταν σε άνοδο. Καθώς οι Σελτζούκοι υπήρξαν φανατικοί Σουνίτες καταπολέμησαν τις Σιίτικες ιδέες και εισήγαγαν ένα εκπαιδευτικό σύστημα που διαμόρφωσε μερικούς από τους καλύτερους στοχαστές της εποχής.

Συμπεράσματα:

1. Η εμφάνιση των Σελτζούκων στην περιοχή της Μικράς Ασίας, σηματοδοτεί με την μάχη του Ματζικέρτ (1.071) την εδραίωση των Τούρκων στα ανατολικά σύνορα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Κάτι που θα παίξει σημαντικό ρόλο τους επόμενους αιώνες με την έλευση των Οθωμανών και την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Επίσης οι Σελτζούκοι θα επιφέρουν πλήγμα στην υπόθεση των σιιτών.
2. Οι επιρροές που δέχτηκαν ήταν βυζαντινές, πέρσικες και αραβικές, αλλά ιδιαίτερο ρόλο στη διοίκηση, τον πολιτισμό και τη γλώσσα φαίνεται πως έπαιξε ο πέρσικος πολιτισμός.
3. Επίσης σημαντική ήταν η εμφάνιση τόσο των σιιτών ασσασίνων υπό τον Χασάν Σαμπάχ, οι οποίοι τα επόμενα χρόνια θα ακολουθήσουν μια πολιτική τρομοκρατίας εναντίον των σουνιτών. Όπως και του μυστικιστικού τάγματος των σουφιστών από τον φιλόσοφο αλ Γαζάλι.

TIME LIFE BOOKS/ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ