7ος-8ος αι. μ.Χ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ κ' Η ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΦΡΑΓΚΩΝ

              7ος-8ος αι. μ.Χ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ κ' Η ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΦΡΑΓΚΩΝ

ΗΡΑΚΛΕΙΟΣ

Η ανθρωπογεωγραφία της Ευρώπης τον 7ο αιώνα:

1. Ισπανία: Βησιγότθοι
2. Γαλλία & Γερμανία: Φράγκοι
3. Αγγλία: Σάξονες
4. Ιρλανδία: Κέλτες
5. Β. Ιταλία: Λομβαρδοί

• Απειλές ανατολικά του Βυζαντίου: Αβαροί & Σλάβοι

• Δομή Βυζαντίου:

1. Ρωμαϊκή πολιτική.
2. Ελληνικός πολιτισμός.
3. Χριστιανική θρησκεία.

Βυζαντινή επικράτεια

• Το 602 μ.Χ ο χαμηλόβαθμος στρατιωτικός Φωκάς σφετερίζεται την εξουσία δολοφονώντας τον αυτοκράτορα και την οικογένειά του.

• Το 610 μ.Χ, οι Βυζαντινοί εξεγείρονται και ο Ηράκλειος ανατρέπει και θανατώνει τον Φωκά.
• Οι Πέρσες, υπό τον Χορσόη Β’ καταλαμβάνουν Βυζαντινές πόλεις, συγκεκριμένα: Το 613 μ.Χ την Αντιόχεια, το 614 μ.Χ την Ιερουσαλήμ από την οποία παίρνουν ως λάφυρο το τίμιο ξύλο, το 619 μ.Χ την Αίγυπτο.
• Ο Ηράκλειος εκβιάζοντας πως θα μεταφέρει την πρωτεύουσα στην Καρχηδόνα για λόγους ασφαλείας, αναγκάζει την εκκλησία να βοηθήσει οικονομικά. Επίσης λιώνει αγάλματα από σπίτια και δημόσιους χώρους και με το μέταλλο κόβει νομίσματα. Έτσι συγκροτεί μισθοφορικό στρατό.
• Το 622 μ.Χ ο Ηράκλειος ξεκινάει αντεπίθεση. Το 627 μ.Χ νικά τους Πέρσες σε μάχη, κοντά στα ερείπια της αρχαίας πόλης Νινευή και έπειτα καταλαμβάνει και πυρπολεί την Πέρσικη πόλη Ντατσγκερντ. Μετά την ήττα οι Πέρσες εκθρονίζουν και δολοφονούν τον αυτοκράτορα Χορσόη Β’ το 628 μ.Χ. Ενώ το Βυζάντιο κερδίζει πίσω τις χαμένες ανατολικές επαρχίες και παίρνει τον τίμιο σταυρό.
• Στη θρησκεία, η διάσπαση μεταξύ επίσημης εκκλησίας και μονοφυσιτών αντιμετωπίζεται αρχικά με την δημιουργία του δόγματος του μονοθελητισμού. Ωστόσο στην Αίγυπτο που το δόγμα δεν γίνεται δεκτό, οι διασπαστικοί καταστέλλονται με τρομερή βία.
• Το 634 μ.Χ αρχίζει η επίθεση των Αράβων και το Βυζάντιο χάνει τα εδάφη που είχε ανακαταλάβει ο Ηράκλειος,
• Το 641 μ.Χ πεθαίνει ο Ηράκλειος.
• Ο διάδοχός του Κώνστας Β΄ απαγορεύει τις συζητήσεις για το θρησκευτικό ζήτημα αλλά η Ρώμη αντιδρά. Έτσι το 649 μ.Χ ο πάπας Μαρτίνος συγκαλεί σύνοδο στην οποία καταδικάζεται ο μονοθελητισμός, με αποτέλεσμα τη σύλληψη και την εξορία του Πάπα το 653 μ.Χ.
• Οι προσπάθειες της δυτικής εκκλησίας ωφελούν τη διάδοση του χριστιανισμού ανάμεσα στους βαρβάρους. Στην Αγγλία όμως η παπική εκκλησία έρχεται σε σύγκρουση με την Ιρλανδική του Αγίου Πατρίκιου, που λόγω ιστορικών συγκυριών είχε αναπτυχθεί αυτόνομα.
• Η συγκρότηση αραβικού στόλου, φέρνει προσωρινά πιο κοντά Ρώμη και Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο η λεηλασία της Ρώμης το 664 μ.Χ από τα στρατεύματα του Κώνστα Β’ κάνουν τις προσπάθειες συμφιλίωσης να ναυαγήσουν.
• Οι Άραβες καταφέρνουν να επικρατήσουν στη θάλασσα (πιθανά εκμεταλλευόμενοι την ευελιξία που πρόσφερε στα πλοία τους η χρησιμοποίηση του τριγωνικού πανιού με το όνομα λατίνι), που μέχρι τότε αποτελούσε Βυζαντινή λίμνη. Έτσι πολιορκούν την Κωνσταντινούπολη και το 698 μ.Χ καταλαμβάνουν την Καρχηδόνα.
• Το 717 μ.Χ στο θρόνο του Βυζαντίου ο αυτοκράτορας Λέων Γ’ ο Ίσαυρος, ο οποίος αντιμετωπίζει επιτυχημένα τη δεύτερη πολιορκία της πόλης από τους Άραβες το 718 μ.Χ.
• Ωστόσο πιστεύοντας πως ο θεός έχει δυσαρεστηθεί από την αυτοκρατορία, προβαίνει στην κατάργηση των εικόνων από τους ναούς για να τον εξευμενίσει. Η πράξη αυτή των εικονοκλαστών έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ταραχών στην επικράτεια, που φτάνουν μέχρι τις στάσεις και τις εξεγέρσεις.
• Οι εικονοκλάστες έρχονται σε σύγκρουση και με την Ρώμη για το ζήτημα των εικόνων και σαν απάντηση ο αυτοκράτορας αφαιρεί δικαιοδοσίες και κτήματα από τον Πάπα. Έπειτα απ’ αυτά τα γεγονότα η εκκλησία υπέστη μετάλλαξη και οι Πάπες άρχισαν να λειτουργούν και σαν κοσμικοί ηγέτες.
• Όταν ο Κωνσταντίνος Ε’, γιος του Λέοντα, αρνείται να βοηθήσει τον πάπα Στέφανο Β’, κατά της επιθετικότητας των Λομβαρδών, αυτός απευθύνεται για βοήθεια στον Πεπίνο των Φράγκων.

Δυτική επικράτεια (Φράγκοι)

• Από το 687 μ.Χ αρχίζει η δυναστεία των Καρολιδών

Η ΦΡΑΓΚΙΚΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ & Η ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΛΟΜΑΓΝΟΥ

• Μετά τη μάχη του Πουατιέ, ο Μαρτέλος κατανοεί τη δύναμη του ιππικού και αρχίζει τη συγκρότηση του δικού του. Έτσι ξεκινάει η συγκρότηση του σώματος των Ιπποτών.
• Στα τέλη του 753 μ.Χ ο Πεπίνος αναλαμβάνει την προστασία της Ρωμαϊκής εκκλησίας.
• Το 755 μ.Χ οι Φράγκοι συντρίβουν τους Λομβαρδούς και τα εδάφη που κάποτε υπήρξαν Βυζαντινή επικράτεια επιστρέφονται στην παπική εκκλησία.
• Με την ενθρόνισή του ο Καρλομάγνος δημιουργεί δίκτυο υποτελών και προτρέπει αυτούς να δημιουργήσουν με τη σειρά τους το δικό τους δίκτυο, έτσι επιτυγχάνει μιαν αλυσίδα αφοσίωσης.
• Μονάχα προς το τέλος της ζωής του εγκαθιστά την πρωτεύουσα του στο Άαχεν. Επίσης μεταφέρει λόγιους από την Αγγλία, Ιρλανδία, Ιταλία και προτρέπει την εκκλησία να ανοίξει δικά της σχολεία. Ιδρύει ανακτορική σχολή στο Άαχεν και θεωρείται ο δημιουργός της Καρολίδειας αναγέννησης.
• Εκστρατεύει εναντίον των μουσουλμάνων και τους απωθεί πίσω από τη Βαρκελώνη. Στην ανατολή νικά τους παλιούς εχθρούς του Βυζαντίου Αβαρούς. Ενώ το 744 μ.Χ στέφεται και βασιλιάς των λομβαρδών.
• Το 800 μ.Χ ο πάπας Λέων Γ’ μεταφέρει τη νομιμοφροσύνη του από το Βυζάντιο στη δύση και ανακηρύσσει τον Καρλομάγνο αυτοκράτορα. Το 811 μ.Χ το Βυζάντιο υπό τον Μιχαήλ Α’ Ραγκαβήαναγκάζεται να τον αναγνωρίσει ως αυτοκράτορα της δύσης.
• Το 814 μ.Χ ο Καρλομάγνος πεθαίνει έχοντας δημιουργήσει τη μεγαλύτερη πολιτική οντότητα που είχε

  

  ΚΑΡΛΟΜΑΓΝΟΣ

  εμφανιστεί στη δύση. Όμως τα επόμενα 30 χρόνια η επικράτεια θα κατακερματιστεί.

Συμπεράσματα:

1. Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία αποτελεί σκιά του παλιού εαυτού της, αλλά και ο κληρονόμος της το Βυζάντιο δείχνει να μπαίνει κι αυτό σε κρίση. Από τη μια αυτό φαίνεται στην απώλεια εδαφών, αρχικά από τους Πέρσες κι έπειτα από τους Άραβες. Στο εσωτερικό του το Βυζάντιο ταλανίζεται από θρησκευτικές διαφορές τόσο μεταξύ επίσημης εκκλησίας και αιρέσεων όσο κι από την διαρκώς αυξανόμενη απόσταση που χωρίζει πλέον την ανατολική εκκλησία με την Παπική.
2. Στα αξιοσημείωτα της περιόδου είναι η εμφάνιση του κράτους των Φράγκων ως δύναμη στη δύση, με σημαντικότερη επίπτωση την μεταφορά νομιμοφροσύνης της εκκλησίας της Ρώμης από την Κωνσταντινούπολη στο βασίλειο των Φράγκων. Στο εξής το χάσμα ανατολής και δύσης μοιάζει να διευρύνεται και επιπλέον, η παποσύνη διεκδικεί εκτός από θρησκευτική και κοσμική εξουσία. Για το γεγονός αυτό υπεύθυνοι είναι μάλλον οι λάθος χειρισμοί των Βυζαντινών αυτοκρατόρων.

ΠΗΓΗ: ΤΙΜΕ LIFE BOOKS/ΠΑΓΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ