ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ, ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ-ΑΡΧΑΙΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ

Η ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ κ' Η ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

• 
  
• Οι Λακαιδεμόνιοι εκστρατεύουν στην Μικρά Ασία
• Το 395 π.Χ ξεσπά ο δεκαετής κορινθιακός πόλεμος όπου η Σπάρτη αντιμετωπίζει την ένωση Αθήνας, Άργους, Θήβας, Κορίνθου. Η Αθήνα σε αυτόν επανεμφανίζεται ως δύναμη
• 380 π.Χ Συγκροτείται νέα Αθηναϊκή συμμαχία με όρους πιο ισότιμους αυτή τη φορά.
• 371 & 362 π.Χ οι Θηβαίοι νικούν σε δύο μάχες τους Σπαρτιάτες. Καθοριστική ήταν η συγκρότηση του ιερού λόχου από τους Θηβαίους.

• ΑΘΗΝΑ   

  

  ΠΛΑΤΩΝΑΣ

• Η δημόσια υπηρεσία παραχωρεί τη θέση της στο ατομικό συμφέρον και το ιδανικό του καθολικού ανθρώπου παραχωρεί τη θέση του στην ειδίκευση (Επαγγελματίες μουσικοί και αθλητές), με συνέπεια τη διεύρυνση του χάσματος μεταξύ γαιοκτημόνων και αγροτών.
• Εμφάνιση του νατουραλισμού στην τέχνη.
• 399 π.Χ Εκτέλεση του φιλόσοφου Σωκράτη. Ο οποίος πρέσβευε πως οι ηθικές αρχές δεν πρέπει να επιβάλλονται στο άτομο από την κοινωνία αλλά να ανακαλύπτονται από τον καθένα στην ατομική του συνείδηση.
• Από τους μαθητές του Σωκράτη οι κυριότερες σχολές που εμφανίστηκαν:

1. 1. Διογένης και Κυνικοί που αρνούνται την ιδιοκτησία και το επιβεβλημένο καθήκον. Ο Διογένης απορρίπτει το κράτος και πιστεύει πως η ευτυχία βρίσκεται στην πρωτόγονη αυτάρκεια.
   2. Αρίστιππος, που επίσης αρνείται το κράτος και πρεσβεύει πως η ευτυχία βρίσκεται στην ικανοποίηση των αισθήσεων (ηδονισμός).
   3. Πλάτωνας, που πιστεύει πως οι αισθήσεις αδυνατούν να συλλάβουν την αλήθεια και πως πίσω από τον αντικειμενικό κόσμο βρίσκεται μια περιοχή αφηρημένων ιδεών. Στο έργο του Πολιτεία προτείνει μια απολυταρχική πόλη κράτος, χωρίς τάξεις, υπό τη διακυβέρνηση των φιλοσόφων. [παραγωγικός]

• 

  ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ

  Ο Αριστοτέλης, μαθητής του Πλάτωνα έκλινε περισσότερο προς τη δημοκρατία αλλά το κράτος που οραματίζονταν ήταν κοντά στου Πλάτωνα. Ο ίδιος είχε μια ψυχρή επιστημονικότητα και στο συμπέρασμα έφτασε συγκρίνοντας όλα τα γνωστά συστήματα διακυβέρνησης. [Επαγωγικός]
• Ο Ισοκράτης υπήρξε αντίπαλος του Πλάτωνα και προτείνει την ένωση των κρατών υπό ένα ισχυρό ηγεμόνα.

• 359 π.Χ Ανακήρυξη του Φίλιππου βασιλιά της Μακεδονίας. Επεκτείνει τις κτήσεις του με βία και διπλωματία. Συγκροτεί στρατό στα πρότυπα των Θηβαίων προσθέτοντας τη σάρισα.

• 338 π.Χ Αθηναίοι και Θηβαίοι συντρίβονται από τους Μακεδόνες στη μάχη της Χαιρώνειας. Ο Φίλιππος παρακάμπτει την Αθήνα και καταλαμβάνει την Πελοπόννησο χωρίς μάχη. Κατόπιν οργανώνει συνέλευση που κηρύσσει πως στο εξής οι Έλληνες δε θα πολεμούν μεταξύ τους και υιοθετώντας τις απόψεις του Ισοκράτη προτείνει εισβολή στην Ασία και απελευθέρωση των Ιωνικών πόλεων.
• 336 π.Χ δολοφονείται από τον Παυσανία.

• Τον Φίλιππο διαδέχεται ο γιός του Αλέξανδρος. Αρχικά καταπνίγει μια εξέγερση στη Θράκη και βαδίζει εναντίον των Ιλλυριών.

• Καταπνίγει την εξέγερση της Θήβας σκοτώνοντας 6.000 πολίτες και πουλώντας δούλους άλλους 20.000. Το γεγονός θα αποτελέσει αργότερα βάρος στη συνείδησή του.
• 334 π.Χ εκστρατεύει στην Ασία με 30.000 πεζούς και 5.000 ιππείς.
• Κερδίζει τη μάχη στο Γρανικό ποταμό απέναντι σε ισάριθμο στρατό και κατόπιν απελευθερώνει την Ιωνία.
• Κερδίζει τη μάχη στον Ισσό απέναντι σε 300.000 Πέρσες με επικεφαλή τον ίδιο τον αυτοκράτορα Δαρείο τον Γ’.
• Κατευθύνεται στην Αίγυπτο όπου του επιφυλάσσεται υποδοχή θεού.
• Κερδίζει τη μάχη στα Γαυγάμηλα απέναντι πάλι σε συντριπτικά υπέρτερο αριθμό Περσών.
• Καταλαμβάνει Βαβυλώνα, Σούσα και Περσέπολη. Την τελευταία λόγω αντίστασης που πρόβαλε, επέτρεψε στο στρατό του να την λεηλατήσει. Επίσης κατά τη διάρκεια βραδινού γλεντιού πυρπολούνται τα ανάκτορά της κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες τα οποία αποτελούσαν αριστούργημα της εποχής.
• Λόγω των εκτεταμένων κτήσεων προσλαμβάνει μισθοφόρους στο στράτευμά του αλλά υιοθετεί και ανατολίτικες νοοτροπίες όπως η προσκύνηση.
• Εκστρατεύει στο Αφγανιστάν και παντρεύεται την κόρη του τοπικού ηγεμόνα Ρωξάνη.
• Υπό την επήρεια αλκοόλ δολοφονεί το γηραιό φίλο του πατέρα του Κλείτο σε φιλονικία και κατόπιν επιχειρεί να αυτοκτονήσει.
• Εισβάλει στην Ινδία και δίνει μάχη στον ποταμό Υδάσπη την οποία κερδίζει με τρομερές όμως απώλειες. Μετά το γεγονός αυτό οι στρατιώτες του αρνούνται να προχωρήσουν άλλο.
• Επιχειρεί να συγκεράσει τον Ελληνικό και τον Πέρσικο πολιτισμό.
• 323 π.Χ ο Αλέξανδρος πεθαίνει.

• Μετά το θάνατο του Αλέξανδρου χάνονται οι κτήσεις σε Ινδία και Αφγανιστάν. Κατά τις πρώτες δεκαετίες του 3ου αιώνα π.Χ η αυτοκρατορία του κατακερματίζεται.
• Στην Ελλάδα ιδρύονται η Αχαϊκή και η Αιτωλική συμπολιτεία.
• Οι εκτεταμένες κτήσεις που κατέκτησε ο Αλέξανδρος θα χωριστούν σε τρεις περιοχές υπό διαφορετικές δυναστείες ηγεμόνων και θα αποτελέσουν τον Ελληνιστικό πολιτισμό.

• Η Αίγυπτος υπό τον Πτολεμαίο.

ü  Οι Πτολεμαίοι με πρωτεύουσα την Αλεξάνδρεια, αναζωογονούν τέχνες, πολιτισμό και επιστήμες (Ευκλείδης, Ερατοσθένης, Αρχιμήδης). Στην αυτοκρατορία θα υπάρξουν 2 κυρίως τάξεις, η αριστοκρατία και οι αγρότες.

• Η Μακεδονία υπό τον Αντίγονο.

ü  Η Μακεδονία αποστερημένη από τα εύφορα εδάφη των αποικιών θα επανέλθει σε αρχαϊκή κατάσταση.

• Μικρά Ασία, Μεσοποταμία, Συρία, Περσία υπό τον Σέλευκο.

ü  Οι Σελευκίδες θα επεκτείνουν αρχικά την αυτοκρατορία και θα ιδρύσουν την Αντιόχεια. Οι Σημίτικες περιοχές της Μεσοποταμίας θα γνωρίσουν πολιτιστική αναγέννηση. Η Ελληνική γλώσσα θα διαδοθεί στην επικράτειά τους και Ασιατικά ρεύματα θα συρρεύσουν δυτικά (θρησκεία). Ωστόσο όταν εμφανίζονται οι Πάρθοι κατακτούν εδάφη και ολόκληρες σατραπείες αποσχίζονται.

Η ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ

• Έως το 200 π.Χ ελάχιστα πράγματα θα έχουν μείνει από την αυτοκρατορία που ίδρυσε ο Αλέξανδρος, όταν στο προσκήνιο θα εμφανιστεί η Ρώμη.

Συμπεράσματα:

1. Η Αθήνα με κεκτημένη ταχύτητα, συνεχίζει να παράγει φιλοσόφους. Ωστόσο άξια λόγου είναι η στροφή προς μια περισσότερο ατομοκεντρική θεώρηση των πραγμάτων. Το ιδανικό του καθολικού ανθρώπου αδυνατίζει.
2. Με την κυριαρχία της Μακεδονίας στον ελλαδικό χώρο, έχουμε τα πρώτα βήματα προς την πολιτική ενοποίηση των πόλεων κρατών. Ο Φίλιππος κατορθώνει να πραγματοποιήσει την ιδέα του Ισοκράτη για ένωση υπό έναν ηγεμόνα και ίσως αυτό να μαρτυρά πως στις σκέψεις μιας μερίδας ανθρώπων, που όμως είναι αδιευκρίνιστο πόσο μεγάλη ήταν, υπάρχει η αντίληψη για τη δημιουργία ενός μεγάλου κράτους, που οι πολίτες του θα έχουν κοινή κληρονομιά.
3. Βέβαια με τις κατακτήσεις του Αλέξανδρου γίνεται ένα βήμα παραπέρα. Επιχειρείται ο συγκερασμός 2 διαφορετικών πολιτισμών. Ένα όραμα που ανέστειλε ο πρόωρος θάνατος του Αλέξανδρου.

ΠΗΓΗ: TIME LIFE BOOKS/ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ